Melisę lekarska najczęściej pije się tuż przed snem lub w momentach dużego niepokoju, stresu i nerwów. Właściwości wyciszające i uspokajające to nie jedyne powody, dla którego spożywa się napar z melisy. Może być ona stosowana również do pielęgnacji włosów oraz w celu pobudzenia trawienia.
Melisa lekarska (łac. melissa officinalis) to zioło o właściwościach leczniczych. Roślinę stosuje się od setek lat i tym samym wpisała się ona na stałe jako ważny element medycyny ludowej. Melisa cytrynowa (bo taka jest jej inna nazwa) ma charakterystyczny i bardzo delikatny aromat, a jej działanie jest różnorodne. Ze względu na właściwości uspokajające napar z tego zioła popija się przed snem, gdyż ułatwia zasypianie. Łagodzi również dolegliwości żołądkowe, dlatego zaleca się ją osobom mającym problemy z zespołem jelita drażliwego. Herbatkę z melisy spożywa się także przy nerwicach, stanach lękowych oraz w stresujących sytuacjach. Polecana jest również kobietom cierpiącym na bolesne miesiączki oraz mdłości spowodowane ciążą.
Ziele melisy znane jest dekad jako środek, który wspomaga łagodzenie wielu dolegliwości, w tym:
Bóli migrenowych,
Problemów trawiennych – melisa pobudza wydzielania soku żołądkowego, a także żółci. Dobrym pomysłem jest wypicie szklanki melisy po spożyciu ciężkostrawnych posiłków, takich jak np. fasola czy bigos.
Zapalenia dróg żółciowych – ziele melisy ma działanie moczopędne.
Bezsenności – melisa stosowana na sen pomaga skrócić czas potrzebny do zaśnięcia. W skład olejku eterycznego wchodzi m.in. cytral i kariofilen. Napary z melisy wykorzystuje się ponadto w stanach silnego rozdrażnienia, uczucia przybicia oraz tachykardii spowodowanej silnym pobudzeniem układu nerwowego.
Wysokiego cholesterolu we krwi – olejek melisowy zawarty w suszu do picia obniża poziom cholesterolu we krwi, hamuje proces utleniania się lipidów, w konsekwencji czego zmniejsza się ryzyko wystąpienia stłuszczenia wątroby.
Problemów z koncentracją – badania wykazały, że melisa może wspomagać procesy pamięciowe, a spożywana regularnie łagodzi objawy demencji starczej.
Infekcji wirusowych i zakażeń bakteryjnych – w liściach melisy zawarte są taniny i kwasy fenolowe, które są pomocne w walce z wirusem opryszczki wargowej. Maści melisowe dostępne w aptekach przyspieszają proces gojenia się naskórka. Ostudzony napar z melisy można stosować również jako płukankę doustną. Hamuje ona rozwój bakterii odpowiedzialnych za choroby dziąseł.
Melisa ma ponadto właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze. Okłady z wystudzonego naparu można stosować na grzybicę skóry, opryszczkę oraz ukąszenia komarów. Najkorzystniej jest wykorzystywać melisę zasadzoną we własnym ogródku, ponieważ posiada ona największe stężenie olejku eterycznego. Listki można rwać ręcznie lub ciąć za pomocą nożyc do ziół. Produkty suszone dostępne bez recepty w aptekach posiadają tego olejku znacznie mniej.
Przeciwwskazania do spożywania melisy
Dotychczas opisano kilka przeciwwskazań do stosowania melisy. Jedną z nich jest nadwrażliwość na olejek melisowy. Jednak taki rodzaj alergii zdarza się dość rzadko. Ziele melisy wykazuje dużą skuteczność w łagodzeniu napięć nerwowych, dlatego też nie zaleca się jej przyjmowania razem z silnymi farmaceutykami o działaniu uspokajającym. Pomimo że napary z melisy można również stosować jako okłady, to nie wolno tego robić w przypadku podrażnień lub ran otwartych.
Związki chemiczne zawarte w herbatce z melisy mogą kolidować z działaniem powszechnie stosowanych środków anestetycznych, dlatego bezpieczniej jest nie pić naparu przez okres ok. 14 dni przed planowanym zabiegiem chirurgicznym. To samo dotyczy okresu rekonwalescencji.
Świeże liście melisy wykorzystuje się powszechnie jako dodatek do zup, sosów, duszonych mięs, warzyw, a nawet deserów. Do pieczenia i gotowania dodaje się ją pod sam koniec, aby wysoka temperatura nie pozbawiła rośliny najsilniejszych aromatów.
Z melisy można przyrządzać również orzeźwiające napoje, w tym herbaty na zimno, cytrynowe lemoniady, toniki, a nawet drinki z dodatkiem alkoholu, np. Tequila Sunrise. Listkami melisy można ozdobić również lody owocowe i inne desery. Ciekawym pomysłem jest posiekanie świeżej melisy i dodanie jej do sałatek czy twarogu.
Kolendra – uprawa, działanie na organizm i zastosowanie w kuchni
Melisa w kosmetyce
Napar z melisy można z powodzeniem stosować jako płukankę do włosów. Jest ona w szczególności polecana dla skóry przetłuszczającej się i z łupieżem. Melisa łagodzi również stany zapalne skóry głowy.
Olejki z melisy wykorzystuje się także w aromaterapii jako doskonały kosmetyk do relaksacyjnego masażu całego ciała. Specyfik można przygotować w warunkach domowych przez zmieszanie kilku łyżek oliwy z oliwek z dwiema kroplami naturalnego olejku melisowego. Dobrym pomysłem jest dolanie niewielkiej ilości takiej mieszanki do wanny z ciepłą wodą. Taka kąpiel relaksuje, odpręża i łagodzi napięcia.
