Filozofia zero waste (pol. zero odpadów) zakłada, że można wypracować styl życia, który nie generuje żadnych odpadów. Aby to osiągnąć, zacznij od rozsądnego gospodarowania jedzeniem, unikaj opakowań jednorazowych i jak najczęściej sięgaj po produkty z recyklingu.
Z najnowszego raportu „European Consumer Payment Report 2021”* wynika, że prawie 60% Polaków gotuje zgodnie z zasadami zero waste, a 65% doskonale wie, czym jest recykling i chętnie z niego korzysta. Społeczna świadomość wzrasta dzięki kampaniom informacyjnym oraz akcjom prowadzonym przez takie środowiska jak Polskie Stowarzyszenie Zero Waste. Osoba, która praktykuje tę filozofię, stara się, by jej gospodarstwo domowe produkowało jak najmniej odpadów, dlatego rozsądnie planuje posiłki, wymienia plastikowe torebki na płócienne siatki wielokrotnego użytku i chętnie korzysta z używanych rzeczy. Sprawdź, jak może w tym pomóc karta PAYBACK.
Jeszcze kilka lat temu zaledwie połowa Polaków słyszała pojęcie zero waste. Ci, którzy je znali, błędnie kojarzyli je z przesadną oszczędnością lub zbieractwem. W odpowiedzi na te nieprawdziwe stereotypy powstało Polskie Stowarzyszenie Zero Waste, które od 2017 roku aktywnie uświadamia Polakom, czym jest gospodarka bezodpadowa i dlaczego działanie w zamkniętym obiegu ma tak duże znaczenie dla środowiska naturalnego.
Do praktykowania zasad zero waste mają służyć akcje społeczne takie jak „Mobilny Givebox”, dzięki któremu możesz dać drugie życie przedmiotom (np. ubraniom, sprzętom AGD, domowym bibelotom), z których już nie korzystasz. Inną inicjatywą są „Torby bumerangi” – to australijski pomysł polegający na tworzeniu punktów, w których można zostawić niepotrzebne płócienne torby lub wybrać sobie jedną z nich.
Życie zero waste – eko styl życia
Ekologiczny styl bycia obejmuje różne obszary, w tym m.in. gotowanie, ubieranie się, zakupy etc. Aby żyć w myśl filozofii zero waste, stosuj zasady, które w najprostszy sposób można określić jako „5R”:
refuse (pol. odmawiaj) – nie bierz bezpłatnych ulotek, nie korzystaj z plastikowych toreb, a jeśli masz ochotę na lody, wybierz wafelek zamiast plastikowego kubeczka;
reduce (pol. ograniczaj) – planuj posiłki i zakupy spożywcze w taki sposób, aby nic się nie marnowało. Pamiętaj, że dzięki aplikacji PAYBACK możesz wygodnie sporządzić listę sprawunków;
reuse (pol. wykorzystaj ponownie) – nie bój się korzystać z używanych rzeczy, w tym ubrań;
recycle (pol. korzystaj z recyklingu) – jak najczęściej sięgaj po produkty z recyklingu i oddawaj do specjalnych punktów ubrania, których już nie nosisz;
rot (pol. kompostuj) – jeśli masz taką możliwość, stwórz własny kompostownik w ogrodzie. Pamiętaj też o segregacji śmieci.
Kuchnia zero waste, czyli jak nie marnować jedzenia
Zakupy spożywcze i gotowanie to obszary, w których w bardzo prosty sposób można wdrożyć zasady zero waste. Aby nie marnować jedzenia, wystarczy planować tygodniowe menu i zweryfikować swoje nawyki zakupowe. Pomoże w tym lista zakupów, którą sporządzisz szybko i wygodnie w aplikacji mobilnej PAYBACK. W razie potrzeby możesz udostępnić ją swoim domownikom, abyście nie zdublowali produktów.
Oprócz tego staraj się zawsze wykorzystywać resztki jedzenia, które zostały w lodówce. Pamiętaj, że z pozostałości warzyw zawsze możesz zrobić apetyczną zupę-krem, a suche ciasto przerobić na pyszną bajaderkę. Jeśli twoja lodówka pęka w szwach po imprezie rodzinnej, zanieś przysmaki, których nie zjesz, do najbliższej „jadłodzielni” – to specjalne punkty, w których możesz zostawić potrawy dla osób potrzebujących. Pamiętaj też, że w mediach społecznościowych funkcjonują grupy, w ramach których można oddawać produkty spożywcze lub dania, które nie wpisują się w twój gust.
Z kartą PAYBACK możliwe jest także oszczędzanie na jedzeniu. Kupując u wybranych partnerów Programu, zbierasz punkty, które możesz później wykorzystać do obniżenia wysokości rachunku za kolejne zakupy.
Jak używać i produkować mniej?
Ideałem, do którego dąży filozofia zero waste, jest stworzenie gospodarki funkcjonującej w zamkniętym obiegu. W praktyce oznacza to, że produkcja nowych materiałów zostanie ograniczona na rzecz ponownego wykorzystywania tego, co już zostało wyprodukowane. Pierwszy krok to wypracowanie dobrych praktyk w codziennym życiu, a więc: używanie produktów zero waste, wyeliminowanie plastikowych reklamówek i częstsze korzystanie z recyklingu.
Używaj produktów zero waste
Niektóre wielkie koncerny starają się działać w myśl filozofii zero waste. Na półkach supermarketów znajdziesz butelki wykonane w 100% z materiałów z recyklingu. Na pierwszy rzut oka nie różnią się one od zwykłych plastikowych opakowań, jednak przyczyniają się do ograniczenia produkcji.
Unikaj opakowań i reklamówek jednorazowych
Zrezygnuj z kupowania plastikowych reklamówek. Swoje zakupy pakuj w płócienne torby wielorazowego użytku. Dobrym rozwiązaniem są też materiałowe torby na kółkach, w której zmieścisz większą ilość produktów i jednocześnie odciążysz swój kręgosłup. Jeśli kupujesz pieczywo, włóż je do papierowych toreb, które są mniej szkodliwe dla środowiska niż ich plastikowe odpowiedniki.
Wybierz woreczek w stylu zero waste
Warzywa lub pieczywo możesz zapakować do materiałowych woreczków w stylu zero waste. Zazwyczaj sprzedawane są w zestawach po kilka sztuk. Dzięki temu masz do wyboru różne rozmiary, więc bez problemu zmieścisz swoje zakupy. Żywność z kolei przechowuj w przeznaczonych do tego pojemnikach – znajdziesz je wśród nagród rzeczowych w Programie. Wymienisz na nie punkty PAYBACK, które możesz zbierać, np. robiąc zakupy w drogeriach dm lub tankując na stacjach bp Polska.
Przerzuć się na recykling i zero odpadów
Czasy, gdy recykling postrzegany był jako dziwactwo, to już przeszłość. Dziś coraz więcej osób kupuje produkty pochodzące z tego źródła lub oddaje niepotrzebne przedmioty, żeby je poddano recyklingowi. Marka odzieżowa H&M – jeden z partnerów Programu PAYBACK – organizuje okolicznościowe akcje, podczas których każdy może oddać odzież do recyklingu w wyznaczonych punktach. Dzięki temu zużyte materiały wykorzystuje się do produkcji nowych ubrań.
Aby nie generować niepotrzebnych odpadów, wypracuj dobre nawyki. Przykładem prostej, a jednocześnie bardzo korzystnej dla środowiska, praktyki zero waste jest używanie jednej butelki na wodę lub bidonu zamiast picia z plastikowych odpowiedników.
Zero waste a less waste – podobieństwa i różnice
Idea zero waste polega na stopniowym, ale całkowitym wyeliminowaniu odpadów, natomiast less waste (tłum. mniej odpadów) to jej mniej radykalna wersja. Polega głównie na ograniczaniu plastikowych produktów. Przykładowym działaniem w duchu less waste jest wymiana plastikowych słomek na papierowe, na co decyduje się coraz więcej restauracji typu fast food. Mimo tej niewielkiej różnicy oba ruchy mają ten sam cel – poprawić stan środowiska naturalnego.
Zero waste – moda czy działanie na rzecz środowiska naturalnego?
Zero waste to styl życia, który staje się coraz bardziej popularny. Świadomość społeczna rośnie, czego dowodem jest zwiększająca się liczba jadłodzielni oraz sklepów z ekotorbami i woreczkami na żywność. Dzięki kampaniom informacyjnym prawie każdy potrafi dziś określić, jaki wpływ na środowisko naturalne ma mnożenie odpadów. Zero waste nie jest więc modą ani chwilowym trendem, tylko systematycznym działaniem w kierunku bardziej ekologicznej gospodarki.
Podsumowanie – ruch zero waste i korzyści
Czym jest idea zero waste i jakie działania prowadzi Polskie Stowarzyszenie Zero Waste, aby propagować ten styl życia – dzięki kampaniom informacyjnym coraz więcej ludzi korzysta z płóciennych toreb i gotuje z głową.
Na czym polega zero waste w kuchni i jakie triki stosować, aby nie wyrzucać jedzenia – w rozsądnym planowaniu zakupów pomoże ci stworzenie listy w aplikacji mobilnej PAYBACK.
Jak wesprzeć globalny proces ograniczania produkcji – aby to zrobić, używaj produktów zero waste, nie korzystaj z plastikowych reklamówek i przechowuj jedzenie w przeznaczonych do tego pojemnikach, które znajdziesz wśród nagród na stronie Programu PAYBACK. Otrzymasz je w zamian za zgromadzone punkty!
Czym różni się zero waste od less waste – ta druga filozofia polega głównie na ograniczaniu plastikowych odpadów, jednak obie promują działania na rzecz środowiska naturalnego.
